misplaatsing

Misplaatsing is een term uit de psychologie die verwijst naar een defensmechanisme waarbij emoties of impulsen niet gericht zijn op het werkelijke object, maar op een substituut dat veiliger of aanvaardbaarder is. Door deze verplaatsing kan een persoon gevoelens uiten of uiten zonder direct confrontatie met de oorspronkelijke oorzaak aan te gaan. In veel behandel- en theorieën lijkt displacement als algemene aanduiding te gelden; misplaatsing wordt soms als synoniem gebruikt of als nuance die de richting van de affecten benadrukt.

Etymologisch komt het woord uit mis- (fout) en plaatsing (placement). Het Nederlandse begrip is verwant aan het Engelse displacement, hoewel sommige bronnen het verschil tussen beide termen onderstrepen afhankelijk van de context. In de klinische praktijk wordt misplaatsing vaak besproken naast andere afweermechanismen zoals projectie, verdringing en transference.

Voorbeelden: iemand die boos is op een collega of supervisor, maar diens woede uitlegt door ruzie thuis te maken met een familielid; iemand die aangetrokken is tot een persoon en deze gevoelens richt op een fictieve of veilige figuur in media. In beide gevallen gaat de emotionele lading van het oorspronkelijke doel naar een minder bedreigende ontvanger.

Zie ook: afweermechanismen, displacement, projectie, transference. Opmerkingen: in sommige literatuur wordt misplaatsing als specifieke vorm van displacement beschouwd, terwijl andere auteurs het als synoniem gebruiken.