merendeels

Merendeels is een Nederlands bijwoord met de betekenis “voor het grootste deel; grotendeels; meestal”. Het duidt aan dat iets in grote mate het geval is, zonder uitsluiting van uitzonderingen. In informatieve en analoge context wordt het gebruikt om een dominante toestand aan te geven zonder te zeggen dat alles volledig zo is.

Gebruik en nuance: Merendeels wordt vaak toegepast voor groepen of aantallen, bijvoorbeeld “merendeels van de studenten slaagde” of “de kosten waren merendeels lager dan verwacht.” Het geeft een overwegende meerderheid aan en laat afwijkingen of uitzonderingen wel mogelijk, waardoor de formulering neutraler en genuanceerder kan klinken dan bijvoorbeeld “de meerderheid”.

Etymologie: De exacte herkomst is niet eenduidig, maar de woordvorming wijst op een combinatie van betekenissen van “meer” of “meerder” met “deels” (delen/gedeelten). Zo is de interpretatie ontstaan dat iets “meer dan gedeeltelijk” is, oftewel in hoge mate.

Verwant en verwijswoorden: Merendeels staat dicht bij woorden als grotendeels, hoofdzakelijk en meestal. Het tegenovergestelde is vrijwel of bijna helemaal niet. Het zelfstandig naamwoordelijke tegenhanger is het merendeel (van de mensen, van de kosten, enzovoort).

Zie ook: het merendeel (zelfstandig naamwoord), grotendeels, meestal, hoofdzakelijk, vrijwel helemaal. Merendeels is als adverbium vooral geschikt om de mate van een toestand te beschrijven zonder volledige universaliteit aan te geven.