malocclusie

Malocclusie is een term uit de tandheelkunde die verwijst naar een afwijking in de stand van tanden en/of kaak bij het sluiten van de mond. Een onjuiste occlusie kan de kauwfunctie en de spraak beïnvloeden en esthetische zorgen veroorzaken.

Classificatie en kenmerken: volgens Angle wordt malocclusie vaak onderverdeeld in klasse I, II en III, gebaseerd op de relatieve positie van boven- en onderkaak. Daarnaast kan sprake zijn van overjet, overbite, open bite, kruisbite, crowding en diastemen. De ernst en de betrokkenheid van tanden en/of kaken bepalen de behandelstrategie.

Oorzaken: malocclusie ontstaat door een combinatie van factoren, waaronder genetische aanleg, disproportionele kaakgroottes of tanden, en omgevingsinvloeden. Gewoonten zoals thumb sucking, pacifier gebruik of tongpersen in de jeugd kunnen bijdragen, evenals vroegtijdig verlies van melktanden en trauma aan tanden of kaken.

Diagnose: de evaluatie omvat een klinisch onderzoek, röntgenfoto’s (bijv. panoramisch en soms cefalometrie), foto’s en afdrukken of digitale modellen van de gebitssituatie. Deze elementen helpen bij het vaststellen van het type en de omvang van de malocclusie.

Behandeling: de aanpak is afhankelijk van leeftijd, ernst en oorzaak. Orthodontische behandeltechnieken zoals beugels, keramische of doorzichtige aligners, en soms expansie-apparatuur worden toegepast. Bij ernstige skeletale discrepanties kan orthognathische chirurgie nodig zijn. Interceptiebehandeling kan vroeg in de kindertijd plaatsvinden, en retentie na voltooiing van de behandeling is gebruikelijk.

Prognose en voorkomen: tijdige en passende behandeling biedt meestal goede resultaten en stabiliteit. Bij milde gevallen volstaat vaak observatie. Preventie richt zich op vroege detectie en het aanpakken van risicofactoren zoals slechte gewoonten.