luchtvaartvoorschriften

Luchtvaartvoorschriften zijn het geheel van wettelijke regels en normen die het civiele luchtvaartverkeer reguleren met als doel veiligheid, beveiliging, milieu en efficiëntie. Ze bepalen onder meer wie een vliegtuig mag bedienen, hoe vliegtuigen worden gebouwd en onderhouden, welke procedures bij vluchten gevolgd moeten worden en hoe incidenten worden gemeld en onderzocht.

Internationaal komen de normen en aanbevelingen uit de International Civil Aviation Organization (ICAO). ICAO stelt standaarden vast voor zaken als luchtwaardigheid, operationele procedures, navigatie en communicatie, die door lidstaten in nationale wetgeving worden geïmplementeerd en gecontroleerd.

Op Europees niveau regelt de European Union Aviation Safety Agency (EASA) een groot deel van de veiligheidseisen. De EU heeft regelgeving voor typecertificatie van vliegtuigen en onderdelen, goedkeuring van onderhoudsorganisaties, en licenties voor vliegend personeel en operationele regels. Regelgeving zoals de oprichting van EASA en aanvullende implementatierichtlijnen vormen de kern van het Europese veiligheidskader, terwijl ook het Europees luchtvaartverkeerbeheer (Single European Sky) ingezet wordt om grensoverschrijdend verkeer te coördineren.

Nationaal niveau vertaalt ieder land de Europese en internationale normen naar wetgeving en toezicht. In Nederland is Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) verantwoordelijk voor het toezicht op luchthavens, luchtvaartmaatschappijen, onderhoudsbedrijven en bemanningen. De ILT voert inspecties uit, legt voorschriften op en kan sancties opleggen zoals boetes of verlening en intrekking van vergunningen. Bij incidenten en ongevallen wordt vaak een onafhankelijke onderzoeksautoriteit ingeschakeld, zoals de Onderzoeksraad voor Veiligheid.

De voorschriften bestrijken luchtwaardigheid en certificatie, operationele procedures en crew-licenties, veiligheid, beveiliging, milieu en meldingsverplichtingen.