longadenocarcinoom

Longadenocarcinoom, ook wel longenademod? No, de juiste term: longadenocarcinoom, is een type primair longkanker dat ontstaat uit klierachtige cellen van het ademwegepitheel. Het is de meest voorkomende histologische subtype van niet-kleincellige longkanker (NSCLC) en ligt vaak perifeer in de longen.

Risicofactoren en kenmerken: roken blijft de belangrijkste risicofactor, maar longadenocarcinoom komt ook veel voor bij niet-rokers. Andere factoren zijn radon, luchtvervuiling, asbestos, eerdere bestraling van de borst en bepaalde genetische factoren. Moleculaire afwijkingen zoals EGFR-mutaties, ALK- en ROS1-rearrangementen en KRAS-mutaties komen voor en sturen vaak de behandeling. PD-L1-expressie kan variëren.

Klinische presentatie en diagnose: symptomen zijn onder meer aanhoudende hoest, dyspneu, chest pain, hemoptoë en onbedoemd gewichtverlies; soms wordt de tumor toevallig gevonden bij beeldvorming om een andere reden. Diagnose vereist beeldvorming, meestal CT-scan, gevolgd door histologisch bevestigende biopsie via bronchoscopie of percutane naaldbiopsie. Voor behandeling en prognose worden moleculaire testen uitgevoerd om relevante doelwitten te identificeren. Staging gebeurt volgens het TNM-systeem, met metastasen naar hersenen, lever, bot of bijnieren in gevorderde ziekte.

Behandeling en prognose: bij vroeg stadium kan chirurgie met lobectomie en daarbij soms adjuvante chemotherapie plaatsvinden met curatieve intent. Voor gevorderde ziekte is systemische therapie centraal: chemotherapie met platinumbevattende regimens, gerichte therapie bij actiegerichte mutaties (bijv. EGFR-, ALK-, ROS1-remmers) en immuuntherapie (PD-1/PD-L1-inhibitoren), vaak in combinatie met andere behandelingen. De prognose hangt sterk af van het stadium bij diagnose en moleculaire kenmerken; vroege tumoren hebben betere uitkomsten dan gevorderde vormen.