levertfunctie

Levertfunctie verwijst naar het vermogen van de lever om haar essentiële taken uit te voeren. De lever speelt een centrale rol in stofwisseling, detoxificatie, galproductie en opslag van voedingsstoffen, en ondersteunt de immuunrespons.

Belangrijke taken omvatten de verwerking van koolhydraten, eiwitten en vetten; synthese van plasma-eiwitten zoals albumine en stollingsfactoren; opslag van vitaminen en mineralen; productie van gal en galzouten die nodig zijn voor vetvertering; afbraak van toxische stoffen en geneesmiddelen; en afvoer van afvalstoffen zoals bilirubine. De lever fungeert ook als immuunsysteemorgaan via Kupffer-cellen.

De leverfunctie kan worden beoordeeld met leverfunctietesten. Deze tests verdelen vaak in synthetische functies en excretie/detox functies. Synthetische functionele markers omvatten albumine en de stollingsfactoren, uitgedrukt als INR of protrombinetijd. Tekenen van verminderde synthese zijn hypoalbuminemie en coagulopathie. Excretie/enzymen omvatten bilirubine (totaal en direct), gamma-GT, alkaline fosfatase, en transaminasen ALT en AST, die wijzen op hepatocellulair letsel of cholestase.

Verdenking van leveraandoeningen ontstaat bij afwijkingen: verhoogd bilirubine leidt tot geelzucht; verhoogde ALT/AST wijst op levercelbeschadiging; verhoogde ALP/GGT wijst vaak op galwegen- of galwegstoornissen. Bij ernstige schade kan de leversynthetie afnemen (laag albumine, verlengde INR).

Veelvoorkomende oorzaken van gestoorde leverfunctie zijn hepatitis, leververvetting (NAFLD/NASH), cirrose, medicijn-gerelateerde levertoxiciteit en obstructie van de galwegen. Een combinatie van bloedtesten, beeldvorming en soms leverbiopsie wordt gebruikt voor diagnose en monitoring.