leiderschapsstijl

Leiderschapsstijl verwijst naar de consistente manier waarop een leider richting geeft, beslissingen neemt, met volgers communiceert en relaties onderhoudt. Het omvat zowel wat een leider zegt als wat hij of zij doet, en hoe deze acties door anderen worden geïnterpreteerd en gevolgd. Verschillende stijlen kunnen in uiteenlopende situaties tot uiting komen en zijn vaak het resultaat van persoonlijkheidskenmerken, training en context.

Traditioneel worden stijlen vaak onderscheiden op basis van besluitvorming en toezicht. Autocratische leiders nemen vrijwel alle besluiten en geven duidelijke instructies, terwijl democratische leiders nadruk leggen op participatie en consensus. Laissez-faire leiders bieden weinig richting en geven autonomie aan teams. Moderne benaderingen voegen gedrags- en doelgerichte dimensies toe, zoals transformationeel leiderschap (inspireren en ontwikkelen van mensen), transactioneel leiderschap (beloningen en straffen voor prestaties), dienend leiderschap (prioriteit voor de behoeften van anderen) en authentiek leiderschap (integriteit en consistentie tussen woorden en daden). Situationeel leiderschap benadrukt het aanpassen van stijl aan de vaardigheden en motivatie van de volgers en de complexiteit van de taak.

Factoren die een leiderschapsstijl beïnvloeden, zijn onder meer de context en cultuur van de organisatie, de aard van de taak, de fase van teamontwikkeling, en kenmerken van de volgers. De effecten van een stijl kennen grenzen: de juiste stijl kan motivatie, prestaties en coherentie vergroten, terwijl een mismatched stijl het vertrouwen en de betrokkenheid kan ondermijnen. In de praktijk is een flexibele, contextuele benadering vaak het meest effectief; veel leiders stemmen hun aanpak af op de situatie en ontwikkelingsniveau van het team.