langetermijnkosteneffectiviteitsanalyses

Langetermijnkosteneffectiviteitsanalyses zijn economische evaluaties die kosten en gezondheidsuitkomsten van een interventie beoordelen over een lange tijdshorizon, doorgaans het hele leven van de patiënt of meerdere decennia. Doel is om te bepalen of een interventie kosteneffectiever is dan een alternatief bij de beschikbare middelen, rekening houdend met de tijdwaarde van geld en gezondheid. Uitkomsten worden vaak uitgedrukt in kosten per QALY (quality-adjusted life year) of kosten per gewonnen levensjaar, zodat verschillende opties vergelijkbaar zijn.

Kenmerken van deze analyses zijn onder meer een voldoende lange tijdshorizon om alle relevante kosten en effecten vast te leggen, de toepassing van een theoretische of empirische modelstructuur, en het nemen van perspectief (bijvoorbeeldsociaal, zorgverzekeraar of gezondheidszorgsysteem). Belangrijke methoden zijn Markov-modellen, microsimulatie, discrete-evenement-simulatie en partitionsion models. Gegevens komen uit klinische trials voor korte termijn effecten, aangevuld met extrapolaties, registerdata, epidemiologische literatuur en expert opinions. Uitkomsten omvatten kosten, QALYs, en vaak andere gezondheidsuitkomsten zoals levensjaren zonder ziekte.

Onzekerheidsanalyse is essentieel: probabilistische gevoeligheidsanalyse, scenarioanalyses en waardebepaling van informatie helpen bij het interpreteren van robuustheid en beleidsimplicaties. Richtlijnen zoals CHEERS en ISPOR-modelleringsprincipes worden aanbevolen voor transparantie en herhaalbaarheid. Uitdagingen bestaan uit extrapolatie buiten de beschikbare data, onzekerheden in aannames, en overdraagbaarheid van modellen tussen settings en populaties. Toepassingsgebieden omvatten chronische ziekten, kanker, vaccinaties en preventieve interventies, waarbij langetermijneffecten cruciaal zijn voor beleidsbeslissingen.