kustoverspoelingen

Kustoverspoelingen zijn inundaties langs de kust waarbij zeewater landinwaarts stroomt of opdrijft, meestal tijdens stormen, bij hoge getijden of bij een combinatie van hoge waterstanden en krachtige golven. Op lange termijn dragen ook zeespiegelstijging en lokale bodemdaling bij aan de frequentie en intensiteit van deze verschijnselen.

Oorzaken en mechanismen omvatten stormvloed, ontstaan door harde wind en lage luchtdruk die zeewater tegen de kust aandrijven; golfopdrijving en golfrun-up waarbij water zich over duinen en stranden verplaatst; en hoogwaterstanden die samenhangen met getij. Bij sommige kustlijnen kan ook onvoldoende afvoer van water uit nabijgelegen delta's bijdragen aan kortstondige overstromingen. Veranderingen in klimaat en regionale zeespiegelstijging vergroten de kans op herhaling.

Factoren die de kans op kustoverspoelingen beïnvloeden zijn onder meer de bodemligging en de geomorfologie van de kust, subsidence of bodemdaling, dichtheid van bebouwing en infrastructuur in laagliggende gebieden, en de manier waarop kustgebieden water afvoeren en beheren. Regionale patronen variëren per kusttype, met name langs hoge- en laagliggende kusten en deltagebieden.

Gevolgen kunnen direct financieel en functioneel zijn, variërend van schade aan gebouwen, infrastructuur en vervoer tot verzilting van drinkwater en landbouw, erosie van duinen en ecosysteemstress.

Beheer en adaptatie richten zich op fysieke bescherming (dijken, drekking, dammen, duinen), ruimtelijke planning en waterbeheer, en waar mogelijk natuurgebaseerde oplossingen. Daarnaast zijn waarschuwing, evacuatieplannen en verzekeringen belangrijke onderdelen van risicobeperking. Onderzoek en monitoring via getijmetingen, modellering en inundatiekaarten ondersteunen risico-inschatting en lange-termijnplanning.