kraakbeenplaatjes

Kraakbeenplaatjes is een verzamelnaam voor kleine, platte stukjes kraakbeen die in de orthopedie worden gebruikt om beschadigde gewrichtskraakkamer te herstellen. De plaatjes bestaan vaak uit kraakbeen metonderliggend bot (osteochondrale pluggen) of uit puur kraakbeen, en zijn verkregen uit het eigen lichaam van de patiënt (autografts) of uit donorweefsel (allografts). Het doel is een vlak, glad gewrichtoppervlak terug te brengen om pijn te verminderen en de beweging te verbeteren.

Kraakbeen in gewrichten is hyalien kraakbeen en heeft geen bloedvaten of zenuwen. Daardoor geneest het beperkt vanzelf. Vervoegde kraakbeenplaatjes proberen dit gebrek aan inwendige genezing te omzeilen door gezond kraakbeenmateriaal op een beschadigde plek te plaatsen, zodat het gewrichtoppervlak weer congruent wordt en de belasting goed kan worden verdeeld.

Toepassingen vinden vooral plaats bij beschadigingen aan het oppervlak van knie- en enkelgewrichten, maar ook in schouders of heupen. De procedure kan bestaan uit mosaïcplasty (meerdere kleine pluggen ter plaatse geïmplanteerd) of andere transplantatietechnieken waarbij kraken bedoeld is het kraakbeen te vervangen of aan te vullen. Herstel vereist vaak een langdurige revalidatie met gecontroleerde belasting en fysiotherapie; succesvol herstel hangt af van defectgrootte, locatie, patiëntfactoren en de gekozen techniek.

Voordelen van kraakbeenplaatjes zijn onder meer lokale autologe bronnen en minder immunologische risico’s in vergelijking met volledig allograftmateriaal. Nadelen zijn donorplaatsamris met autografts, terugslagrisico’s op de werking en mogelijke imperfecties in gewrichtsnivau of op langer termijn, met variabele lange termijnresultaten. Alternatieven zijn autologe chondrocytenimplantatie en donor- allograftprothesen.