kortetermijnscalen

Kortetermijnschalen verwijzen naar meetinstrumenten die actuele toestanden of recente ervaringen vastleggen binnen een korte tijdshorizon, meestal van enkele minuten tot enkele dagen. In tegenstelling tot langetermijnschalen, die traits of klachten over langere perioden meten, richten kortetermijnschalen zich op intra-individuele fluctuaties en contextuele invloeden. Ze komen veel voor in onderzoeksontwerpen die veranderingen in gedrag, stemming of stress in real time willen volgen.

Methoden en typen: kortetermijnmetingen worden vaak uitgevoerd via EMA/ESM en dagboeken. Deelnemers vullen meerdere keren per dag korte vragenlijsten in via smartphone of web. Schaaltypes omvatten enkel-item en multi-item Likert-schalen, numerieke beoordelingen (bijv. 0–10) en visuele analoge schalen voor actuele ervaringen zoals mood, pijn of stress.

Toepassingsgebieden: door de korte tijdshorizon kunnen onderzoekers acute veranderingen en kortdurende processen bestuderen, bijvoorbeeld fluctuerende stemmingen bij depressie, angst, chronische pijn of verslaving, en de relatie met contextfactoren zoals locatie of sociale interactie. Ze worden ingezet voor klinische monitoring en behandelingsevaluatie.

Voordelen en uitdagingen: voordelen zijn betere ecologische validiteit en minder geheugenbias; nadelen omvatten respondentenbelasting, missing data en mogelijke reactiviteit. Analyses vereisen vaak multilevel modelling, lag- en tijdreeksanalyses, en aandacht voor within-person betrouwbaarheid en veranderingen in meetcriteria over tijd.

Ontwerp-overwegingen: definieer duidelijk de recall window, bepaal meetfrequentie en aanpak (burst vs. doorlopende meting). Zorg voor privacy en gegevensbeveiliging en rapporteer methoden volgens EMA/ESM-standaarden om vergelijking tussen studies mogelijk te maken.