klokvormige

Klokvormige is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat letterlijk “clock-shaped” betekent, maar in wetenschappelijke en descriptieve contexten meestal wordt gebruikt voor een klok- of belachtige vorm. In de botanie is klokvormig vaak een vertaling van het Latijn campaniformis of campanulate en verwijst het naar bloemen met een uiterlijke vorm die doen denken aan een bel: een korte buis met een wijd uiteinde.

In botanische beschrijvingen beschrijft klokvormig meestal de corolla van bloemen die als geheel een belachtige contour heeft. Deze vorm komt voor in verschillende plantengeslachten en kan variëren in grootte en nuance van het uiteinde, maar behoudt een kenmerkende naar buiten wijzende mond. De term wordt vaak gebruikt naast andere vormtermen zoals kraagvormig, buisvormig of urnvormig om nauwkeurig de silhouette van de bloem te typeren.

Naast botanie wordt klokvormig ook in andere disciplines aangetroffen, bijvoorbeeld bij de beschrijving van voorwerpen of schelpen die een belvorm hebben. In geografische of paleontologische beschrijvingen kan klokvormig een vergelijkbare bell- of klokachtige contour aanduiden, hoewel dit minder frequent is dan in de plantkunde.

Verwant is de term campaniform of campanulate in het Engels, waarmee men vaak dezelfde vorm aanduidt. In het Nederlands blijft klokvormig de standaard beschrijving voor belachtige of klokachtige vormen, en wordt het regelmatig gebruikt in florale beschrijvingen, veldgidsen en wetenschappelijke artikelen.

Zie ook: campaniformis, campanulate, belvormige bloem.