kijkhoogte

Kijkhoogte is de hoogte waarop iemands ogen zich ten opzichte van de ondergrond bevinden. Het is een referentiepunt dat in ontwerp, bouw, verkeersveiligheid en media wordt gebruikt om zicht, bereik en perceptie te bepalen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen staande kijkhoogte en zittende kijkhoogte, afhankelijk van de houding van de gebruiker.

In ergonomie en architectuur wordt kijkhoogte gebruikt bij de plaatsing van knoppen, displays en handgrepen, zodat deze voor de beoogde gebruiker goed bereikbaar en afleesbaar zijn. Voor een volwassene die rechtop staat ligt de ooghoogte doorgaans tussen circa 1,60 en 1,75 meter; zittend (bij een bureau) tussen circa 1,10 en 1,30 meter, afhankelijk van lengte en zithouding. Ontwerpers houden rekening met variatie in hoogte en met inclusieve ontwerpen, bijvoorbeeld door verstelbare elementen of meerdere zichtlijnen mogelijk te maken.

In signage en verkeersontwerp bepaalt kijkhoogte de zichtlijnen van gebruikers. Borden, displays en verkeerslichten worden zo geplaatst dat ze binnen de gangbare kijkhoogte vallen voor de belangrijkste doelgroepen. Ook rekening houdend met kinderen en mensen met beperkte mobiliteit: kijkhoogte varieert met leeftijd en fysieke mogelijkheden, en ontwerpen streven naar duidelijkheid vanaf meerdere hoogtes.

In beeldvorming, zoals film en fotografie, verwijst kijkhoogte naar de positie van de camera ten opzichte van het onderwerp. Een camera op ooghoogte creëert een neutraal beeld, terwijl een lage of hoge kijkhoogte de perceptie van macht, kwetsbaarheid of afstand beïnvloedt. Door kijkhoogte doelbewust te kiezen, sturen makers de relatie tussen kijker, persoon en omgeving.