handgrepen

Handgrepen zijn onderdelen die zijn bedoeld om door de hand vast te pakken en te bedienen. De term verwijst naar een grip of hendel die op een object is bevestigd om het open te maken, te tillen of te besturen. Handgrepen komen op veel voorwerpen voor, zoals deuren, koffers, gereedschappen, machines en sport- en veiligheidsuitrusting.

Varianten van handgrepen variëren van eenvoudige knoppen en korte haakjes tot lange, gebogen hendels en geïntegreerde krukken. Voor deuren onderscheiden zich onder meer deurhandgrepen zoals krukken en siergrepen. Ook lade- en kastgrepen, greepjes op hulpmiddelen en industriële hendels op machines en voertuigen komen veel voor. In sportuitrusting worden handgrepen gebruikt op halters, fitnessmachines en klim- en klimtouwen.

Materialen en ontwerp: handgrepen worden gemaakt van metaal (roestvrij staal, staal, aluminium), kunststof, hout en composietmaterialen. De keuze hangt af van draagvermogen, omgevingsbestendigheid en esthetiek. Belangrijke ontwerpkenmerken zijn gripoppervlak, ronde of hoekige vormen, textuur, rand- en contouren en anti-slip materialen. Ergonomie, gripdiepte en belastinglimieten spelen een rol, net als toegankelijkheidsnormen en onderhoudsvriendelijkheid.

Historisch overzicht: handgrepen bestaan al sinds de oudheid in eenvoudige vormen zoals houten knoppen en metalen ringen; door de tijd zijn ontwerpen geëvolueerd naar gebruiksvriendelijke krukken, levers en knoppen. In moderne woningbouw en industrie vormen normen en veiligheidsvoorschriften een kader, bijvoorbeeld EN 1906 voor deurhandgrepen en relevante toegankelijkheidsregels.

Zie ook: deurkruk, knop, hendel, grip, ergonomie, deurhardware.