kaderleden

Kaderleden (meervoud van kaderlid) zijn leden van een organisatie die deel uitmaken van het zogenoemde kader of de kern van de organisatie. Het begrip wordt vooral gebruikt binnen politieke partijen, vakbonden en maatschappelijke bewegingen. Kaderleden onderscheiden zich door actieve betrokkenheid en verantwoordelijkheid in interne processen zoals strategie, planning, organisatie en uitvoering van acties. In tegenstelling tot algemene leden, die vooral bijdragen vanuit steun of stemrechten, vervullen kaderleden vaak een bestuurlijke, coördinerende of contact-functie.

De werkzaamheden van kaderleden omvatten doorgaans training en vorming, recruitment en opleiding van nieuwkomers, en het organiseren van bijeenkomsten, campagnes en lokale activiteiten. Ze kunnen betrokken zijn bij het bepalen van beleidslijnen, het selecteren van kandidaten, fondsenwerving en communicatie met de achterban. In sommige tradities geldt een hiërarchische indeling met kaderleden als middelste schakel tussen leiderschap en het brede ledenbestand.

De term kan zowel neutraliteit als politieke connotaties dragen. Aan de ene kant biedt het kader een stabiele, professionele kern voor de organisatie en draagt het bij aan continuïteit en doelen. Aan de andere kant kan het verwijzen naar elitevorming of centralisatie, waardoor critici wijzen op afstand tussen de kern en de rest van de leden of het risico van insulaire besluitvorming. In modern gebruik wordt de term daarom soms vervangen door neutralere termen zoals actieve leden of vrijwilligers, afhankelijk van de organisatiedoelen en -cultuur.

Er is geen universele wettelijke definitie; de precieze invulling verschilt per organisatie, land en tijdperk. In Nederland en Vlaanderen verschijnt de term vooral in historische context of in ideologisch georiënteerde kringen, maar ook in vakbonden en studentenbewegingen komt ze voor.