invasivespeciesbeoordelingen

Invasivespeciesbeoordelingen zijn systematische evaluaties van niet-inheemse soorten die potentieel invasief kunnen worden in een nieuw gebied. Ze worden uitgevoerd om te bepalen of een soort een risico vormt voor biodiversiteit, ecosysteemdiensten, landbouw, visserij of de volksgezondheid. De beoordelingen geven inzicht in waar een soort mogelijk aanslaat, welke gevolgen ze kan hebben en welke maatregelen nodig zijn om schade te voorkomen of te beperken.

Een invasiespeciesbeoordeling omvat doorgaans meerdere onderdelen: identificatie en oorsprong van de soort, mogelijke introductieroutes, kans op vestiging en verspreiding, verwachte ecologische effecten (bijvoorbeeld op inheemse soorten, habitat en voedselwebben) en economische of gezondheidsrisico’s. Daarnaast wordt rekening gehouden met onzekerheden en de betrouwbaarheid van beschikbare gegevens. Data komen uit veldwaarnemingen, literatuur, deskundigencontexten en modellen zoals soortverspreidingsmodellen.

Het proces kent verschillende niveaus, van screening om prioriteit te geven tot volledige risicobeoordelingen. Bij een hoog risico kan een beheersplan volgen, gericht op preventie, monitoring, uitroeiing of beheersmaatregelen. In de Europese Unie worden deze beoordelingen vaak toegepast onder de IAS-regelgeving (invasieve uitheemse soorten), die lidstaten verplicht risicobeoordelingen uit te voeren en soorten op lijsten te plaatsen met bijbehorende maatregelen. Nationale instanties en onderzoeksorganisaties voeren de evaluaties uit en publiceren resultaten voor beleidsmakers en het publiek.

Het doel van invasiespeciesbeoordelingen is het voorkomen van ontsnapping en verspreiding, het prioriteren van middelen en het beschermen van biodiversiteit, landbouw en volksgezondheid. Ze vormen een basis voor beleid, toezicht en snelle respons op nieuwe invasieve soorten.