hormoonsveranderingen

Hormoonsveranderingen zijn fluctuaties in de niveaus van hormonen in het lichaam die meerdere processen beïnvloeden, zoals groei, stofwisseling, voortplanting en stemming. Hormonen worden geproduceerd door klieren in het endocriene stelsel en via de bloedbaan naar doelweefsels getransporteerd. De aanmaak en afgifte worden geregeld door feedbackmechanismen, meestal via de hypothalamus en de hypofyse.

Op verschillende momenten in het leven kunnen hormoonsveranderingen optreden: puberteit, de menstruatiecyclus, zwangerschap en kraamtijd, menopauze, en bij aandoeningen zoals schildklierziekte of het syndroom van polycistisch ovarium. Ook medicatie, stress, slaap en gewicht kunnen hormoonspiegels beïnvloeden.

Gezondheids- en voortplantingshormonen spelen een belangrijke rol. Voorbeelden zijn oestrogeen, progesteron en testosteron; hormonen als LH en FSH die de ovulatie beïnvloeden; cortisol als stresshormoon; en schildklierhormonen zoals T3/T4 en TSH. Deze hormonen beïnvloeden wat er gebeurt in onder meer de voortplantingsorganen, de botten en de hersenen, en kunnen sensaties zoals stemming en energieniveau veranderen.

Symptomen van hormonale veranderingen variëren en kunnen stemmingswisselingen, slaapproblemen, gewichtszijschommelingen, opvliegers, veranderingen in de cyclus en vermoeidheid omvatten. Bij langdurige of ernstige klachten is medische evaluatie aangewezen.

Diagnose gebeurt meestal via medische geschiedenis, onderzoek en bloedtesten om hormoonspiegels te meten. Behandeling is afhankelijk van de oorzaak en kan bestaan uit leefstijlaanpassingen, medicatie zoals hormonaal anticonceptiemiddelen of schildkliermedicatie, of hormoonvervanging. Raadpleeg een zorgprofessional bij aanhoudende klachten.