hoekafstelling

Hoekafstelling is het proces waarbij de hoek waaronder een onderdeel ten opzichte van een referentieas of vlak wordt ingesteld, afgesteld of geverifieerd. Het doel is om een gewenste oriëntatie te bereiken zodat het systeem volgens ontwerp werkt. Hoekafstelling vindt plaats in diverse vakgebieden, zoals werktuigbouwkunde, optica, fotografie, medische apparaten en constructie.

De uitvoering verloopt meestal via meten, afstellen en verifiëren. Eerst wordt de referentie as of het referentievlak bepaald. Vervolgens wordt de huidige hoek gemeten met geschikte meetmiddelen, bijvoorbeeld een hoek-indicator, digitale inclinometer, een transportable laser, een hoekblok of een autocollimator. Op basis van de meting wordt een noodzakelijke correctie berekend. De hoek wordt aangepast met passende mechanismen zoals schroefjes, bouten, shim’s of een kinematische montage. Na elke aanpassing wordt de hoek opnieuw gemeten om convergentie en nauwkeurigheid te controleren.

In optische toepassingen, zoals lenzen, telescopen of camera’s, zorgt hoekafstelling voor juiste uitlijning van lenzen en sensoren om vervorming, valse hoeken en vertekening te minimaliseren. In machinebouw en productie, bijvoorbeeld bij CNC-bewerking, zaag- of freesmachines en montagesystemen, beïnvloedt een correcte hoekafstelling de precisie, slijtage en productkwaliteit.

Voor nauwkeurige hoekafstelling gelden often strikte toleranties en periodieke verificatie. Documentatie van instellingen en kalibratiecycli is gebruikelijk om reproduceerbare resultaten te waarborgen.