herkenfase

Herkenfase is een term die in Nederlandse tekst vaak wordt gebruikt om de fase in een cognitief, perceptueel of computationeel proces aan te duiden waarin een stimulus als bekend of herkenbaar wordt geïdentificeerd. Vaak staat deze fase in contrast met andere fasen zoals encoding (het vastleggen van informatie) en retrieval of terughalen uit het geheugen. De term kan in verschillende disciplines voorkomen, waaronder psychologie, onderwijs en kunstmatige intelligentie.

In de psychologie verwijst de herkenfase naar het deel van een taak waarin iemand bepaalt of een gepresenteerd item eerder is gezien. Deze fase is centraal in herkenningsexperimenten en bij herkenningstoetsen, waar respondenties kunnen bestaan uit hits, misses, false alarms en correct rejects. Signaal-detectietheorie wordt vaak gebruikt om de waargenomen gevoeligheid en criteriumverschuiving in deze fase te analyseren, met maatstaven als d' en bias.

In onderwijs en training speelt de herkenfase een rol bij het identificeren van correcte procedures, patronen of oplossingen tussen afleiders in een meerkeuzetest of oefening. Toetsen die op herkenning zijn gebaseerd meten eerder bekendheid dan vrije herinnering, en zo’n evaluatie weerspiegelt specifieke cognitieve eisen.

In technologie en kunstmatige intelligentie verwijst de herkenfase naar de stap waarin een systeem input classificeert of identificeert na feature-extractie, voorafgaand aan een beslissing of actie. Deze fase is essentieel bij beeld- en spraakherkenning, objectherkenning en patroonclassificatie.

Zie ook geheugenherkenning, recall, signaal-detectietheorie en objectherkenning.

---