gemeenschapsverband

Een gemeenschapsverband is een formele samenwerking tussen publieke entiteiten, meestal gemeenten, die zich verenigen om taken en voorzieningen op regionaal niveau te realiseren die voor één gemeente te omvangrijk of inefficiënt zouden zijn. Het doel is vaak om dienstverlening te verbeteren, uniformiteit in regelgeving te waarborgen en schaalvoordelen te behalen bij de uitvoering van publieke taken.

Het verband heeft doorgaans een eigen juridische structuur met statuten die de doelstellingen, bevoegdheden en spelregels vastleggen. Bestuurslagen bestaan uit vertegenwoordigers van de deelnemende gemeenten en, afhankelijk van de regeling, een dagelijks bestuur of directeur die verantwoordelijk is voor de uitvoering en dagelijkse aansturing. De governance is gericht op samenwerking, transparantie en verantwoording aan de leden en, waar van toepassing, aan toezichthouders.

Lidmaatschap is meestal vrijwillig en omvat gemeenten of andere overheidsentiteiten. Taken richten zich op gemeenschappelijke dienstverlening zoals sociale zorg, ruimtelijke ordening, afvalbeheer, water- en energiediensten, cultuur en welzijn, maar kunnen ook regionale projecten en planning omvatten. Financiering komt uit bijdragen van leden, gebruikersvergoedingen, en soms subsidies of fondsen teneinde projecten te realiseren.

Voordelen zijn onder meer efficiëntere dienstverlening, consistente normen, betere planning en kostenbesparing. Nadelen kunnen bestaan uit complexere besluitvorming, onderlinge afhankelijkheden en potentiële onevenwichtige invloed tussen grotere en kleinere leden. Het is een veelvoorkomend instrument voor intergemeentelijke samenwerking in verschillende Nederlandse en Vlaamse rechtsfiguren. Zie ook: intergemeentelijke samenwerking, samenwerkingsverband.

---