zouden

Zouden is de verleden tijd-vorm van het Nederlandse modale werkwoord zullen. Het wordt voornamelijk gebruikt om de voorwaardelijke stemming uit te drukken en om indirecte rede aan te geven. In de standaardtaal verschijnt bij enkelvoudige onderwerpen meestal zou (ik zou, jij zou, hij zou), terwijl bij meervoudige onderwerpen de vorm zouden wordt gebruikt (wij zouden, jullie zouden, zij zouden). Daarnaast kan zouden ook als een beleefde vorm fungeren in vragen en voorstellen.

Conjugatie en voorbeelden: de voorwaardelijke vormen zijn: ik zou, jij zou, u zou, hij zou, zij zou, het zou; wij zouden, jullie zouden, zij zouden. Voorbeelden: “Als ik rijk was, zou ik een huis kopen.” “Zij zouden komen.” “Zou je me kunnen helpen?” In indirecte rede wordt zouden vaak gebruikt om een toekomstige of hypothetische handeling in het verleden uit te drukken: “Ze zei dat ze zouden komen.”

Gebruikscontext: zouden duiden op hypothetische situaties of verlangens die afhankelijk zijn van een andere voorwaarde. In indirecte rede geeft het de verbazing of onzekerheid weer in het verleden. Het wordt ook gebruikt om beleefde of voorzichtig geformuleerde verzoeken en voorstellen te maken, bijvoorbeeld: “Zou je wat water willen?” of “Zou het oké zijn als we later vertrekken?”

Historische en verwante termen: zouden is de verleden tijd-vorm van zullen en verwant aan het Duitse sollen en aan het Engelse would/should in bepaalde contexten. In modern Dutch blijft het onderscheid tussen zou (singulier) en zouden (meervoud) een basiskenmerk van de vervoeging. Zullen blijft het hoofdwerkwoord waaruit zouden voortkomen.