geleidingskanalen

Geleidingskanalen is een term die in verschillende vakgebieden wordt gebruikt om paden of structuren te beschrijven die de geleiding van signalen of van substansen mogelijk maken. In de biologie verwijst het meestal naar kanalen die elektrische of chemische signalen door membranen en tussen cellen geleiden, terwijl in de elektronica gesproken wordt over conductieve paden in materialen en apparaten.

In de biologie bestaan ionkanalen uit eiwitten die de permeabiliteit van de plasmamembraan regelen voor ionen zoals natrium, kalium, calcium en chloride. Deze kanalen kunnen open of gesloten zijn en worden geregeld door spanning, liganden of mechanische prikkels. Door de juiste opening ontstaan actiepotentialen in zenuwcellen en wordt signaaloverdracht in het zenuwstelsel mogelijk.

Daarnaast dragen cellen bij aan intercellulaire geleiding via verbindingen tussen aangrenzende cellen, vaak via gap junctions. Die kanalen laten directe passage van ionen en kleine moleculen toe, wat snelle elektrische coupling mogelijk maakt in hart- en gladde spierweefsels en in sommige epitheliale weefsels.

Medisch gezien kunnen stoornissen in geleidingskanalen leiden tot kanaalachterstanden of channelopathieën, met aandoeningen zoals bepaalde hartritmestoornissen en neurologische problemen als gevolg van verstoorde ionkanalfunctie.

In technologie verwijzen geleidingskanalen naar de paden waarlangs elektrische stroom door een materiaal of circuit kan lopen, bijvoorbeeld kopergeleiders, dunne lagen in halfgeleiders of nano- en quantumconductor-structuren.