gedecoupleerde

Gedecoupleerde is een term die in technische en organisatorische contexten wordt gebruikt om aan te geven dat twee of meer subsystemen of processen zodanig zijn losgekoppeld dat veranderingen in het ene subsysteem weinig tot geen directe gevolgen hebben voor het andere. Het concept verwijst naar decoupling, oftewel ontkoppeling, en wordt bereikt door duidelijke interfaces, asynchrone communicatie, buffering of onafhankelijke implementaties.

In de techniek wordt gedecoupleerde ontwerpprincipe toegepast om storingsoverdracht te voorkomen en systemen beter schaalbaar te maken. Voorbeelden zijn decoupled signal- en voedingspaden in elektronica, of mechanische demping waardoor trillingen niet direct het hele product beïnvloeden. In software en informatie-technologie verwijst gedecoupleerde architectuur naar componenten die via goed gedefinieerde API's of berichtenstroom met elkaar communiceren, waardoor onderdelen onafhankelijk kunnen worden ontwikkeld, getest en vervangen. In economie en duurzaamheid kan decoupling verwijzen naar het verschijnsel dat economische groei geassocieerd kan zijn met minder of evenredig minder milieubelasting, oftewel decoupling van groei en milieubelasting.

Voordelen zijn onder andere verhoogde robuustheid, betere schaalbaarheid, en onderhoudsgemak. Nadelen kunnen zijn dat decoupling extra ontwerp- en governance-inspanningen vereist en de complexiteit van systeemintegratie toeneemt. Het succesvol toepassen van gedecoupleerde systemen hangt af van duidelijke standaarden, expliciete interfaces en betrouwbare communicatiekanalen.

Term en toepassing variëren per vakgebied; in elk geval behoudt het doel: verandering in één onderdeel heeft beperkt of gecontroleerd effect op andere onderdelen.