gasturbinemotoren

Een gasturbinemotor, ook wel gasturbine genoemd, is een type interne verbrandingsmotor waarin compressie, verbranding en expansie plaatsvinden in drie opeenvolgende fasen. Lucht wordt door een compressor samengeperst, brandstof wordt in de verbrandingskamer ingespoten en verbrand, waarna de hoge-energiegassen een turbine aandrijven. De turbine levert mechanische energie en drijft meestal ook de compressor aan. In veel toepassingen wordt een deel van de energie bruggengebonden gebruikt voor voortstuwing of aandrijving, terwijl een ander deel als warmte-energie verloren gaat. Gasturbines opereren doorgaans volgens de Brayton-cyclus en staan bekend om een hoog vermogen-gewichtverhouding en snelle opstart.

Belangrijke onderdelen zijn de compressor (meestal axiaal- of centrifugaaltype), de verbrandingskamer, de turbine en het brandstofsysteem. De constructie kan bestaan uit modules voor luchtketens, koeling en food. De meest voorkomende varianten zijn aeroderivative gasturbines, afgeleid van luchtvaartmotoren, en industriële gasturbines die zijn ontworpen voor continue bedrijfsvoering en zware belastingen. In gecombineerde- of warmtekrachtcentrales wordt de uitlaatgassenstroom gebruikt om een extra stoomturbine aan te drijven, wat de algehele efficiëntie verhoogt.

Toepassingen variëren van luchtvaart (turbofan, turbojet en turboprop) tot scheepvaart voor aandrijving en stroomvoorziening, en tot elektriciteitsopwekking in gecombineerde-cyclus (CCGT)-installaties. Ze worden ook gebruikt in de industrie en voor mechanische aandrijving bij olie- en gasfaciliteiten. Voordelen zijn onder meer een hoge specifieke vermogen, robuuste werking en snelle opstart; nadelen zijn afhankelijkheid van brandstofprijzen, milieu-uitstoot (NOx, CO2 en geluid) en onderhoudskosten, vooral voor de hot section en turbinematerialen.