gamutlimieten

Gamutlimieten zijn de grenzen van kleuren die reproduceerbaar zijn door een bepaald apparaat, kleurruimte of media. Het gamut is de verzameling kleuren die een systeem kan tonen of produceren; gamutlimieten geven aan tot welke kleuren deze verzameling reikt. In de beeld- en drukindustrie verwijst men vaak naar de grootte en vorm van het gamut van een sensor, monitor, printer of drukproces.

Kleurruimtes definiëren het gamut als een drie- dimensionale hoeveelheid in een kleurmodel, bijvoorbeeld in CIE XYZ of CIE LAB. Voorbeelden van bekende gamuts zijn sRGB (kleiner), Adobe RGB en ProPhoto RGB (groter), en voor video of cinema Rec. 709, DCI-P3 en Rec. 2020. De grenzen van het gamut worden bepaald door de spectrale primaries van het apparaat, de witpunt en de gamma van het systeem.

Wanneer een kleur buiten het oorspronkelijke gamut valt, kan deze niet nauwkeurig worden gereproduceerd. Bij omzetting naar een ander apparaat of kleurruimte ontstaan vaak clipping of kleurnauwkeurigheidsveranderingen. Gamutmapping probeert dit te beheersen door kleuren uit het bron-gamut te converteren naar het doelsysteem, met behoud van helderheid of perceptie, afhankelijk van de gekozen methode (bijvoorbeeld perceptual of relative colorimetric).

Factoren die gamutlimieten bepalen zijn onder meer de fysieke eigenschappen van lichtbronnen en pigmenten, het kleursysteem, de sensorrespons en de kijkomstandigheden, zoals het verlichtingsniveau. In de praktijk spelen ICC-profielen en kleurbeheer een centrale rol bij het omgaan met gamutlimieten en het consistent reproduceren van kleuren over apparaten heen.