familiewapens

Familiewapens zijn heraldische symbolen die een familie of geslacht identificeren en vaak erfelijk worden doorgegeven. Ze ontstonden in het middeleeuwse Europa als middel om identiteit te tonen op slagvelden, in documenten en op gebouwen. Oorspronkelijk waren ze voorbehouden aan adellijke families, maar later kregen ook burgers en steden wapens. Tegenwoordig zijn familienamen en wapens meestal symbolisch en bedoeld voor genealogisch onderzoek, erfgoed en ceremoniële doeleinden. Wapens worden doorgaans verleend of erkend door een soeverein of een erkende heraldic authority en vastgelegd in registers.

Een wapen bestaat doorgaans uit een schild met heraldische tekens, ook wel charges genoemd. Daarnaast kunnen een helm, mantel en eventueel figuren naast het schild voorkomen, evenals een figuur boven de helm die bekend staat als crest en een motto. De gebruikte kleuren en metalen hebben traditionele betekenissen en kunnen per regio verschillen. Bij grotere familienamen zijn vaak meerdere takken met verwante wapens, die eigen varianten dragen.

Erfopvolging: het wapen is meestal erfelijk, maar regels voor overdracht variëren. Sommige systemen volgen de mannelijke lijn, andere ook de vrouwelijke lijn of gebruiken cadency om takken aan te duiden. Tegenwoordig functioneert het dragen van een familiewapen vooral als genealogisch of cultureel erfgoed, en minder als juridisch bezit in veel landen.

Moderne praktijken: heraldic commissions registreren en valideren wapens of genealogische claims; veel families gebruiken hun wapen voor documenten, grafstenen, ringen en emblemen. In sommige landen blijven erfelijke wapens wettelijk beschermd, in andere gevallen zijn ze louter symbolisch.