evolueert

Evolueert is de derde persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van het Nederlandse werkwoord evolueren. Het betekent zich ontwikkelen door geleidelijke veranderingen en wordt gebruikt om processen te beschrijven die in de loop van de tijd veranderen. Hoewel de term vaak in biologische contexten voorkomt, wordt hij ook veelvuldig toegepast op technologische, sociale en culturele ontwikkelingen.

Etymologie en verwante termen: evolueren is ontleend aan het Franse évoluer, afkomstig uit Latijn evolutus, het participium van evolere (uitrollen, ontvouwen). De verwante zelfstandige naamwoorden zijn evolutie en evolutionair; de Engelse tegenhanger is evolve/evolution.

Vervoeging en grammatica: de infinitief is evolueren; de tegenwoordige tijd in de derde persoon enkelvoud is evolueert. Andere vormen zijn onder meer: ik evolueer, jij evolueert, wij evolueren, jullie evolueren, zij evolueren. De verleden tijd is evolueerde; de voltooide tijd is geëvolueerd (geëvolueerd met trema).

Gebruik in zinnen: in de biologie gezegd wordt wel dat soorten evolueren door variatie en selectie. Daarnaast spreekt men van technologische systemen die evolueren door updates en aanpassingen. Ook talen, ideeën en maatschappelijke praktijken evolueren voortdurend, vaak in reactie op veranderende omstandigheden.

Tip voor nuance: evolueren impliceert doorgaans een geleidelijke, stap-voor-stap verandering over tijd, terwijl andere termen als ontwikkelen of groeien soms een meer directe of eindgerichte connotatie kunnen hebben. Evolueren wordt daarom vaak gekozen wanneer verandering als een lange, adaptieve reis wordt gezien.