eiwitdeposities

Eiwitdeposities zijn ophopingen van eiwitten die zich in weefsels, lichaamsvloeistoffen of cellen vormen. Ze ontstaan wanneer eiwitten verkeerd vouwen, samenklonteren of niet afgebroken kunnen worden, waardoor ze neerstrijken op plaatsen waar ze de normale weefselfunctie kunnen verstoren. Eiwitdeposities kunnen voorkomen als onderdeel van normale fysiologie, maar kunnen bij ziekte ook pathologisch van aard zijn.

Meestal worden verschillende vormen onderscheiden. Extracellulaire eiwitdeposities ontstaan als amyloïde plaques in weefsels, wat kenmerkend is voor amyloïdose en tot organenbeschadiging kan leiden. Intracellulaire eiwitdeposities bestaan uit verkeerd gevouwen eiwitten binnen cellen, zoals Lewy-lichaampjes in neuronen bij Parkinson of andere inclusies die bij diverse neurologische aandoeningen worden gezien. Eiwitdeposities kunnen ook voorkomen als eiwitrijke exsudaten of casts in organen zoals de nieren, waar ze de filtratie en functie kunnen beïnvloeden.

Detectie en onderzoek van eiwitdeposities berust vaak op histologisch onderzoek. Congo-rood kleuring maakt amyloïde deposits zichtbaar onder polarized light, terwijl immunohistochemie helpt bij het identificeren van het exacte eiwittype. Beeldvorming en klinische evaluatie dragen bij aan het bepalen van de omvang en de betrokken organen.

Oorzaken zijn divers, waaronder mutaties in eiwitten, overproductie van normaal eiwit, veroudering en verminderde afbraak. Deposities kunnen de functie van aangetaste weefsels verminderen en ontstekingsreacties oproepen. Belangrijke voorbeelden zijn amyloïdose, Alzheimer- en Parkinson-ziekten. Behandeling richt zich op het verminderen van precursoren, symptoombeheer en ondersteunende zorg.