deelklasse

Deelklasse is een term uit de objectgeoriënteerde programmering die verwijst naar een klasse die eigenschappen en gedrag van een andere klasse overneemt. In het Nederlands wordt vaker gesproken van subklasse of afgeleide klasse; deelklasse is een minder gangbare maar soms gebruikte term. De relatie tussen een deelklasse en zijn bovenklasse is een is-a-relatie: een deelklasse is een soort van de bovenklasse en kan daarmee samenwerken binnen een programma.

Eigenschappen en werking: een deelklasse erft velden en methoden van de bovenklasse, met uitzondering van privé-leden. Daarnaast kan een deelklasse eigen velden en methoden toevoegen en bestaande methoden overschrijven (overriding) om het gedrag aan te passen aan de specifieke toepassing. Door inheriting kan een deelklasse gebruikmaken van polymorfisme, waardoor objecten van verschillende deelklassen op dezelfde manier kunnen worden behandeld via een verwijzing naar de bovenklasse.

Relatie en constructie: het ondersteunen van erfelijkheid maakt het mogelijk om functionaliteit te hergebruiken en te organiseren in hiërarchieën. Bij de constructie van een deelklasse wordt meestal eerst de constructor van de bovenklasse aangeroepen, waarna de eigen constructor de aanvullende initialisatie uitvoert. Het precieze gedrag daarvan hangt af van de programmeertaal (zoals Java, C++, Python).

Varianten en terminologie: verschillende talen hanteren verschillende termen. In veel talen wordt de term subklasse gebruikt; in sommige contexten spreekt men ook van afgeleide klasse. Hoewel meerdere erfelijkheid in sommige talen is toegestaan (bijvoorbeeld C++ en Python), bieden andere talen zoals Java vaak single inheritance van klassen aan, met interfaces om extra flexibiliteit te bieden.

Toepassing: deelklassen worden gebruikt om code te hergebruiken, gespecialiseerde implementaties te maken en polymorfisme mogelijk te maken, wat bijdraagt aan een duidelijke en uitbreidbare softwarearchitectuur.