decodeeren

Decodeeren ishet proces waarbij informatie die is omgezet in een gecodeerde vorm of signaal, weer terug wordt gebracht naar een leesbare of bruikbare toestand. Het dient als tegenhanger van coderen, waarbij data wordt geconverteerd naar een formaat dat geschikt is voor opslag, transmissie of verwerking.

In informatica en communicatie omvat decoderen meerdere lagen. Eerst kan demoduleren of ontvangen van het signaal plaatsvinden, gevolgd door foutencorrectie en uiteindelijk de decodering van de inhoud zelf. Decoderen kan zowel in hardware als in software gebeuren, afhankelijk van de toepassing en de gewenste snelheid en flexibiliteit.

Toepassingen van decodeeren zijn talrijk. In digitale media worden videobestanden (bijv. MPEG), audio (bijv. AAC) en andere streams gedecodeerd zodat ze kunnen worden afgespeeld. Daarnaast wordt decoderen toegepast bij beeld- en tekstdata, evenals bij het lezen van barcodes of QR-codes. Decoders kunnen geïntegreerd zijn in hardwareapparaten, zoals televisies en smartphones, of als software in computers en apps.

Verschillende vakgebieden gebruiken ook de term decodeeren in cryptografie. Daar betekent het vaak het terugvinden van de oorspronkelijke plaintext met behulp van een sleutel. In bredere zin kan decodeeren synoniem zijn voor ontcijferen of decryptie, al wordt in sommige bronnen een onderscheid gemaakt tussen decoding en decryptie.

Beveiliging en legale aspecten spelen een rol bij decodering. Illegaal decoderen van beschermd materiaal kan strafbaar zijn, terwijl legale decodering juist essentieel is voor interoperabiliteit, toegankelijkheid en rechtenbeheer.