contacteczeem

Contacteczeem is een vorm van inflammatoire huidreactie die ontstaat door contact met een irriterende stof of een allergeen. Het wordt meestal onderverdeeld in irritant contacteczeem en allergisch contacteczeem. Irritant contacteczeem ontstaat door directe schade aan de huid bij blootstelling aan een chemische stof; allergisch contacteczeem is een vertraagde immuunreactie die sensibilisatie vereist.

Veel voorkomende irriterende stoffen zijn zeep, water, detergenten, oplosmiddelen, zuren en basen, vooral bij herhaalde natte arbeid. Allergische triggers omvatten metaal zoals nikkel, geurtstoffen en conserveermiddelen, rubberingrediënten, bepaalde antibiotica zoals neomycine, en sommige haarkleuringen. De precieze triggers variëren per persoon.

Symptomen zijn onder meer roodheid, jeuk, zwelling, branderigheid en soms blaasjes of vochtuitstorting op de aangetaste plek. Bij irritant contacteczeem treden de klachten doorgaans snel op na blootstelling; bij allergisch contacteczeem kunnen ze pas 24 tot 48 uur na contact optreden en terugkeren bij herhaald contact. Diagnose gebeurt op basis van klinisch onderzoek en de voorgeschiedenis; patchtests helpen bij het identificeren van specifieke allergenen.

Behandeling richt zich op het vermijden van de triggers en op huidverzorging ter ondersteuning van de huidbarrière, bijvoorbeeld door regelmatige toepassing van emolliënten. Ontsteking kan met lokaal corticosteroïden worden bestreden; bij ernstige of uitgebreide ontsteking kunnen sterkere topicale middelen of kortdurend systemisch onderhoud nodig zijn. Bij beroepsmatig contact kan advies over arbeidsomstandigheden en mogelijke aanpassingen op de werkplek worden gegeven.

Prognose en preventie: veel gevallen verbeteren met vermijding van de trigger en goede huidverzorging, maar zonder adequate maatregelen kan het chronisch worden. Herontsteking is mogelijk bij voortdurende blootstelling aan triggers. Voorlichting over mogelijke allergenen en irriterende stoffen is essentieel, vooral bij allergisch contacteczeem.