capnografie

Capnografie is de medische praktijk van het continue monitoren van de concentratie of partiële druk van kooldioxide in uitademingsgassen als functie van tijd. Het levert een capnogram, een karakteristieke CO2-wachtrijwerking in de ademstroom, en een numerieke meting van de eind-tide CO2 (EtCO2). Capnografie verwijst naar het waveformbeeld en de CO2-waarden; capnometrie verwijst naar de numerieke meting zonder de grafische weergave.

Het systeem werkt doorgaans met infraroodabsorptie die CO2-absorptie kan detecteren. Er bestaan twee hoofdconfiguraties: sidestream-capnografie, waarbij een kleine hoeveelheid ademgas naar een apart sensorhuisje wordt geleid, en mainstream-capnografie, waarbij de sensor direct in de ademweg in lijn met de patiënt zit. Capnografie biedt continue, real-time informatie over ventilatie en gasuitwisseling.

Toepassingen zijn onder meer anesthesiologie en intraoperatieve bewaking, intensive care en spoedeisende geneeskunde, bij sedatie en bewustzijnsbeperking, en tijdens reanimatie. Het helpt bij het bevestigen van endotracheale intubatie, het vroeg opsporen van luchtwegobstructie, loskoppeling of terugademing, en het volgen van ventilatie en circulatoire status.

Interpretatie: Bij volwassenen ligt de normale eind-tijd CO2 (EtCO2) meestal tussen 35 en 45 mmHg. De capnogram heeft doorgaans vier fasen: opbraak van exhalatie, plateau, en inspiratie. De a-texco2-ademhalingsgradiënt is doorgaans 2–5 mmHg; grotere gradienten wijten aan verhoogde dead space, ventilatie-perfusie-mismatch of lage bloedtoevoer. Plotse veranderingen in het patroon kunnen wijzen op luchtwegproblemen of apparatuurstoringen.

Beperkingen en overwegingen: capnografie kan arterial CO2 niet volledig vervangen; factoren zoals lage perfusie, lage cardiac output, ernstige longziekten, lekkage of terugademing kunnen de EtCO2 verdraaien. Het is een aanvullend hulpmiddel bij klinische beoordeling.