bijvoeglijknaamwoordelijke

Bijvoeglijk naamwoord, often written as bijvoeglijknaamwoord, is een woordsoort die een zelfstandig naamwoord beschrijft of specificeert, zoals kleur, maat of kwaliteit. In het Nederlands dient het vooral om eigenschappen van een noun aan te geven, bijvoorbeeld "een grote auto" of "het rode boek". Het verschil met een predicatieve eigenschap is dat een bijvoeglijk naamwoord meestal direct vóór het zelfstandig naamwoord staat (attributieve functie), terwijl een predicatieve eigenschap achter een koppelwerkwoord komt, bijvoorbeeld "de auto is rood".

Attributieve en predicatieve positie

- Attributieve positie: het bijvoeglijk naamwoord staat direct voor het zelfstandig naamwoord, bv. "de grote man", "een mooi boek", "mijn oude auto".

- Predicatieve positie: het bijvoeglijk naamwoord volgt een koppelwerkwoord als zijn/worden/blijven, bv. "De man is groot", "Het boek blijft interessant".

Verbuigingsregels (attributief)

- Zwakke verbuiging (meestal na een bepaald lidwoord of determiners zoals de, het, dit, die, mijn): het bijvoeglijk naamwoord krijgt meestal -e. Voorbeelden: "de grote auto", "de oude films", "mijn vriendelijke familie".

- Sterke verbuiging (na onbepaald lidwoord een/een of zonder lidwoord, enkel in enkelvoud): het basiswoord blijft vaak zonder uitgang, bv. "een groot huis", "een nieuw boek" (hoewel sommige woorden wisselend voorkomen).

- Meervoud: in attributieve positie krijgen de bijvoeglijke naamwoorden vaak -e, bv. "de grote auto's", "grote huizen".

Vergelijking en superlatief

- Vergrotende trap: meestal vormen door -er (bijv. groot → groter).

- Overtreffende trap: vaak -st of met de/het als lidwoord: "de grootste auto" of "het grootste huis".

Samengevat beschrijven bijvoeglijke naamwoorden eigenschappen en stemmen ze af op getal, geslacht en definiteness wanneer ze attributief voorkomen, terwijl predicatieve bijvoeglijke naamwoorden onveranderd blijven na een koppelwerkwoord.