aortaklepverkalking

Aortaklepverkalking is een degeneratieve aandoening waarbij calcium zich ophoort op de klepbladen (cusps) van de aortaklep, waardoor de klep verhardt en minder goed opent. Het komt vooral voor bij ouderen en kan ook voorkomen bij een congenitaal bicuspide aortaklep. Risicofactoren zijn onder meer roken, hoge bloeddruk, hyperlipidemie, diabetes en chronische nierziekte.

Door calcificatie ontstaat aortaklepstenose: de opening van de klep wordt kleiner en het hart moet harder pompen om bloed naar de aorta te verdrijven. Dit leidt tot linker ventrikelhypertrofie en kan uiteindelijke hartfalen veroorzaken. De progressie varieert; bij sommige mensen blijft de functie lange tijd redelijk, bij anderen verloopt het sneller. Vaak bestaan gelijktijdige coronairlijden en andere hartaandoeningen.

Symptomen zijn onder meer angina pectoris, kortademigheid bij inspanning en licht in het hoofd of syncope bij inspanning. Bij gevorderde stenose kunnen tekenen van hearts failure optreden. De diagnose gebeurt primair met echocardiografie, waarmee klepopening (aortaklepgebied) en de gemiddelde drukval worden gemeten. CT-scan voor calciumscore kan aanvullende informatie geven. Andere onderzoeken zoals ECG en coronairangiografie kunnen tijdens de beoordeling worden toegepast.

Behandeling hangt af van de ernst en symptomatologie. Milde tot matige gevallen zonder symptomen vereisen meestal vasthoudende follow-up en controle van risicofactoren. Bij ernstige, symptomatische stenose is vervanging van de aortaklep aangewezen, via chirurgische aortaklepvervanging (SAVR) of transcatheter aortaklepimplantatie (TAVI). Ballonvalvuloplastie kan tijdelijk gebruikt worden als brug naar definitieve behandeling. Medicatie kan risicofactoren behandelen, maar er is geen geneesmiddel dat de calcificatie stopt of terugdraait.

Prognose hangt af van de ernst en tijdige behandeling; vergroting van overleving na klepreparatie is mogelijk. Preventie richt zich op leefstijl, bloeddruk- en lipidenregulatie en regelmatige follow-up bij oudere personen, vooral bij een bicuspide aortaklep. Complicaties kunnen endocarditis, aritmieën en geleidelijke hartfalen zijn als de aandoening onbehandeld blijft.