antitrombosebehandeling

Antitrombosebehandeling verwijst naar medische maatregelen die trombose voorkomen of behandelen. Het doel is te voorkomen dat bloedstolsels de bloedstroom verstoren of orgaanfunctie aantasten. De behandeling kan worden ingedeeld in antistolling (anticoagulantia), antiplatelettherapie en, in acute situaties, fibrinolytische therapie.

Anticoagulantia vormen de belangrijkste groep bij langdurige preventie en behandeling van trombose. Voorbeelden zijn directe orale anticoagulantia (DOAC’s) zoals apixaban, rivaroxaban, dabigatran en edoxaban, en vitamine K-antagonisten zoals warfarine. In de ziekenhuissetting worden vaak ook heparines gebruikt, bijvoorbeeld onverteerbare heparine (UFH) of laagmoleculairgewichtheparine (LMWH). DOAC’s worden routinematig bij atriumfibrilleren en bij veneuze tromboembolische ziekte (DVT/longembolie) voorgeschreven; warfarine vereist regelmatige INR-bemonstering en dieet- en medicijninteracties. Reversiester opties bestaan voor verhoogde bloedingsrisico’s.

Antiplatelettherapie omvat middelen die de werking van bloedplaatjes remmen, zoals acetylsalicylzuur (aspirine) en clopidogrel. Vaak worden ze toegepast bij preventie na hart- en vaatziekten, bij acute coronair syndromen of na bepaalde stents, soms in combinatie met anticoagulantia, afhankelijk van de klinische situatie. De combinatie verhoogt echter het bloedingsrisico.

Indicaties en duur variëren per patiënt en aandoening. Voor DVT/PE kan de duur afhankelijk zijn van provocerende factoren en recidiverisico. Bij atriumfibrilleren of mechanische kleppen is doorgaans langdurige of levenslange antistolling vereist. Bij kankergerelateerde trombose gelden specifieke aanbevelingen, waarbij LMWH of DOAC’s worden overwogen afhankelijk van tumortype en bleeding risk.

Veiligheid en monitoring spelen een grote rol: beoordeling van bloedingrisico, nierfunctie voor DOAC’s, en mogelijkheden voor reversie bij onvoorzien bloedingscomplicaties.