androstenedioon

Androstenedioon is een endogeen steroid hormoon dat fungeert als voorloper van testosteron en oestrogeen. Het is een C19-steroïde die in de bijnieren en de gonaden wordt geproduceerd en ook in kleinere hoeveelheden in andere weefsels kan voorkomen. Het ontstaat uit cholesterol via een reeks enzymatische stappen, en kan vervolgens door enzymen zoals 17β-hydroxysteroïde dehydrogenase worden omgezet in testosteron of door aromatase in oestrogeen (oestroon) en uiteindelijk estradiol.

De biologische rol van androstenedioon ligt vooral in zijn functie als voorloper. Omdat het zelf beperkte androgenische activiteit heeft, levert de stof vooral bijdragen aan de circulerende en lokale niveaus van testosteron en oestrogeen via omzettingen in verschillende weefsels. De mate van activiteit hangt af van de aanwezige enzymen in een gegeven weefsel, zoals 17β-HSD en aromatase.

In de moderne tijd werd androstenedioon als voedingssupplement gepromoot voor sportprestaties en spierwinst. De effectiviteit daarvan is omstreden en er bestaan zorgen over verstoring van de hormoonbalans en mogelijke bijwerkingen. Veel sportorganisaties en regelgevende instanties beschouwen het als een prohormoon en hebben verkoop of gebruik beperkt of verboden. Het wettelijke statuut varieert per land en kan in de loop der jaren veranderen.

Potentiële bijwerkingen zijn onder meer acne, haargroei (hirsutisme), onregelmatige menstruatie, stemmingswisselingen en veranderingen in lipidenprofiel of cardiovasculair risico. Langdurig gebruik kan de werking van het hypothalamus-hypofyse-gonade-as beïnvloeden. Vanwege het onzeker profijt en de mogelijke risico’s wordt gebruik zonder medisch toezicht afgeraden.