aluminosilicaatmineralen

Aluminosilicaatmineralen zijn mineralen waarin aluminium en silicium zijn verbonden door zuurstofatomen, meestal in tetraëdrische AlO4- en SiO4-eenheden. Doordat aluminium in de structuur kan substitueren voor silicium ontstaat variatie in netwerken en lading, wat samen met andere kationen zoals Na+, K+, Ca2+ en Mg2+ de chemische samenstelling beïnvloedt. Deze familie is wijdverspreid in de aardkorst en komt voor in uiteenlopende gesteenten, van graniet tot metamorf en sedimentair gesteente.

Structuur en classificatie: aluminosilicaatmineralen worden vaak onderverdeeld volgens hun bouwstenen. Tectosilicaatmineralen of frame-silicaatmineralen vormen een driedimensionaal netwerk van SiO4- en AlO4-tetraëders en omvatten veldspaten (orthoklaas, plagioklaas). Phyllosilicaatmineralen bestaan uit twee-dimensionale lagen van tetraëders en omvatten kleiminera zoals kaolien, illiet en montmorilloniet. Zeolieten zijn aluminosilicaatmineralen met kanaalstructuren die vaak water en andere ionen kunnen bevatten. Inosilicaatmineralen zoals pyroxenen en amphibolen vertonen ketenstructuren en kunnen aluminium in het kader opnemen.

Oorsprong en belang: deze mineralen ontstaan in verschillende geologische omgevingen, zoals afbraak en herensluiting van feldspar in granietgesteenten, metamorfose en hydrothermale processen, of diagenese in sedimentaire afzettingen. Economisch en praktisch zijn ze van belang: feldsparen vormen een essentieel bestanddeel van rotsen die glas- en keramische industrie dienen; kleiminera zijn cruciaal voor bodemkunde en tal van industriële toepassingen; zeolieten vinden toepassing in katalyse, ionenuitwisseling en waterbehandeling.