afvalregelgeving

Afvalregelgeving omvat de regels die het ontstaan, de inzameling, het transport, de verwerking en de verwijdering van afval regelen in Nederland en in Europees verband. Ze beoogt de bescherming van mens en milieu en bevordert efficiënt gebruik van hulpbronnen via de afvalhiërarchie.

De kernprincipes zijn onder meer preventie, hergebruik, recycling, energieterugwinning en afvalverwijdering als laatste optie; uitgebreide producentenverantwoordelijkheid voor diverse afvalstromen (verpakkingen, batterijen, elektrische en elektronische apparatuur); het polluter pays-principe en de traceerbaarheid van afval.

In Nederland bestaat het regelgevingskader uit nationale wetten zoals de Afvalstoffenwet en het bredere Wet milieubeheer, gekoppeld aan de Omgevingswet. Het systeem maakt vergunningen en meldingsplicht voor afvalactiviteiten, registratie van afvalinzamelaars en rapportageverplichtingen. Handhaving gebeurt door de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) en regionale omgevingsdiensten. Het Centraal Afvalstoffenregister houdt de afvalstromen bij.

Internationaal vloeit de Nederlandse afvalregelgeving voort uit EU-wetgeving, waaronder de Richtlijn afvalstoffen (Waste Framework Directive) en de Regeling afvalstoffenvervoer, en uit internationale afspraken zoals het Verdrag van Basel over grensoverschrijdende verplaatsingen van afval.

Praktisch gezien moeten bedrijven die met afval omgaan vergunningen hebben, dossiers bijhouden en transport- en bewerkingsnormen naleven; particulieren worden aangemoedigd afval te scheiden en te gebruiken wat voor openbare inzameling bestemd is. Overtredingen leiden tot sancties en corrigerende maatregelen.

Trends richten zich op een circulaire economie, strengere recyclingdoelstellingen, betere gescheiden inzameling en regels voor gevaarlijk afval.