aftellen

Aftellen is het proces waarbij men een telrij of tijdsinterval van een bepaald beginsituatie terug telt naar een afgesproken eindpunt, meestal nul. Het doel is om een moment van start of van oplopende spanning aan te geven, bijvoorbeeld bij een lanceerdatum, een deadline of de jaarwisseling. Aftellen wordt vaak weergegeven als een klok of reeks tijdseenheden en kan zowel richting tijd als richting aantallen verlopen.

De samenstelling van het woord geeft het achterwaarts tellen weer: af betekent van richting en tellen verwijst naar het bijhouden van hoeveelheden. In het Nederlands wordt het zo gebruikt om een countdown aan te geven, en het is tevens de gangbare vertaling van het Engelse countdown. Het begrip komt veel voor in media, evenementorganisatie, sport en techniek.

Toepassingen zijn onder meer aftelklokken en -borden in nieuwsuitzendingen en live-evenementen, waarbij van een beginwaarde wordt afgeteld tot het moment van start. In sportcontexten zien we timers met aftelfuncties die de start van een race of wedstrijd aangeven. In de informatica komen aftellende timers voor in programma’s en systemen, waar een teller oploopt of afloopt en bij nul een actie laat plaatsvinden. Aftellen kan ook in het dagelijks taalgebruik voorkomen, bijvoorbeeld wanneer men zegt “we tellen af naar middernacht.”

Synoniemen en gerelateerde termen omvatten aftelling als zelfstandig naamwoord en afteller als degene die telt. In bredere zin verwijst aftellen naar terugtellend verloop naar een eindpunt, zowel letterlijk als figuurlijk.