afstaande

Afstaande is een Nederlands begrip dat behoort tot de af-werkwoorden en gevormd is uit afstaan met de -ende-uitgang. Het wordt vooral aangetroffen in formele of juridische teksten en fungeert doorgaans als bijvoeglijk naamwoord of in vaste uitdrukkingen om aan te geven dat iets is opgegeven, afgegeven of afgestaan. In die betekenis kan afstaande rechten, aanspraken of bezittingen beschrijven die zijn opgegeven of afstand van gedaan.

Gebruik en frequentie

In praktijke teksten komt afstaande vooral voor in contracten, notariële akten en historische documenten, waar nauwkeurige aanduiding van wat wel of niet is behouden of doorgestreept van belang is. In alledaagse taal is afstaande minder gebruikelijk; vaker voert men werkwoorden zoals afstaan of de uitdrukking afstand doen van (rechten, claims, eigendom).

Vorm en verwante uitdrukkingen

De vorm afstaande kan zowel adjectief als zelfstandig gebruikt worden, afhankelijk van de syntaxis. Verwante uitdrukkingen zijn onder meer afstand doen van iets (het formeel laten vallen van rechten of claims) en afstaan (het actief geven van iets aan een ander).

Etymologie

Het woord is afgeleid van afstaan, waarbij het prefix af- een afscheiding of beëindiging aangeeft, en -ende markeert een bijvoeglijke/gerundiale functie. De combinatie geeft een formele toon die vooral in juridisch of historisch taalgebruik voorkomt.

Zie ook

Afs nemen, afstand doen van, afstaan. In de praktijk is afstaande het meest kenmerkend in uitgebreide, formele teksten waarin exactheid over wat is opgegeven of afgedragen vereist is.