afhankelijkheidscycli

Een afhankelijkheidscyclus is in de informatica een situatie waarin onderdelen van een systeem zodanig op elkaar zijn aangewezen dat er een circulaire keten van afhankelijkheden ontstaat. In een afhankelijkheidsgraf worden componenten als knopen voorgesteld en de afhankelijkheden als gerichte randen; een cyclus ontstaat wanneer er een pad bestaat dat terugleidt naar het oorspronkelijke knooppunt. Dergelijke cycli komen voor in software, systemen en projectbeheer waar modules, bibliotheken of services elkaar direct of indirect afhankelijk maken.

Oorzaken van afhankelijkheidscycli variëren. Veelvoorkomende oorzaken zijn onzorgvuldige modulering, gebrek aan abstrahering, of het onbedoeld koppelen van implementaties aan elkaar. Cycli kunnen ontstaan door toenemende complexiteit, toevoeging van nieuwe functies zonder heroverweging van de architectuur, of door foutieve toepassing van ontwerpprincipes zoals afhankelijkheidsinjectie zonder duidelijke grenzen.

Gevolgen kunnen beperkend werken op onderhoud en evolutie. Cycli bemoeilijken bouwen en testen, verhinderen losse koppeling, vergroten de kans op circulerende initialisatieproblemen en maken refactoren riskanter. Ze kunnen leiden tot hogere koppeling, minder herbruikbaarheid en tragere ontwikkeling.

Detectie en aanpak verlopen meestal via analyse van afhankelijkheidsgrafen. Statistische en statische analyse, evenals build-tools en plug-ins, kunnen cycli aantonen. Doorbreken van cycli gebeurt vaak door herindeling van verantwoordelijkheden, toepassing van het principe van inversie van afhankelijkheden, het introduceren van abstractie- of interface-niveaus, modulo- herstructurering of het opdelen van modules in aparte, minder afhankelijke delen.

Zie ook: afhankelijkheid, grafentheorie, statische analyse, softwarearchitectuur, modulair ontwerp.