Vervolgstudies

Vervolgstudies is een verzamelbegrip in het Nederlands voor onderwijs dat volgt op een eerste graad, zoals een bachelor, en bedoeld is om verder te verdiepen, een beroepsspecifieke competentie te ontwikkelen of van richting te veranderen. Het kan zowel formeel als informeel van aard zijn en zowel binnen universiteiten als beroepsorganisaties worden aangeboden.

Formele vervolgstappen zijn onder meer masteropleidingen, doctorale studies (PhD) en postgraduate diploma's of certificaten. Daarnaast bestaan er niet-formatieve vormen zoals korte cursussen, professionele certificeringen en bij- en nascholingsprogramma's. Deze variëren in duur van enkele maanden tot meerdere jaren en kunnen voltijd, deeltijd of afstandsonderwijs zijn.

Toelatingseisen verschillen per programma maar omvatten doorgaans een afgeronde bachelor of gelijkwaardig diploma. Soms zijn relevante werkervaring, een portfolio of een selectieprocedure vereist. Doelgroepen zijn jonge afgestudeerden die specialisatie zoeken, professionals die een beroep willen uitoefenen op hoger niveau, of mensen die willen switchen van veld.

Uitkomsten zijn onder meer een erkend diploma of certificaat, verhoogde arbeidsmarktkansen, of voorbereidingen op wetenschappelijk onderzoek. De keuze tussen een formele degree-route en een meer praktijkgerichte certificering hangt af van beroepsdoelen, tijd en financiële mogelijkheden. Veel vervolgstudies bieden flexibele opties zoals parttime roosters of online leren.

In de Nederlandse en Vlaamse context vormen vervolgstudies en bijscholing een normaal onderdeel van het beroepsleven, met een breed scala aan opties bij universiteiten, hogescholen en professionele verenigingen. Het begrip is bedoeld om levenslang leren te ondersteunen en de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt te verbeteren.