Symptoomverlichting

Symptoomverlichting is een medisch concept dat gericht is op het verminderen van lichamelijke en mentale klachten die samenhangen met ziekte, behandeling of ouderdom. Het doel is het verlichten van pijn en andere hinderlijke symptomen, zodat de patiënt zo comfortabel mogelijk kan leven en functioneren. Het begrip benadrukt comfort en kwaliteit van leven, onafhankelijk van het al dan niet streven naar genezing.

Het toepassingsgebied is breed en omvat alle medische sectoren waar klachten de overhand hebben, zoals oncologie, cardiologie, longgeneeskunde, neurologie en geriatrie, maar ook palliatieve zorg en chronische ziekten. Symptoomverlichting kan zowel als aanvulling op curatieve behandelingen plaatsvinden als zelfstandig doel hebben, en hoort bij een benadering die continu kan worden toegepast gedurende het ziekteproces.

Veelvoorkomende symptomen zijn pijn, dyspneu (kortademigheid), misselijkheid en braken, verwardheid of delirium, vermoeidheid, slaapproblemen en constipatie. De aanpak is doorgaans multidisciplinair en gepersonaliseerd, met zowel farmacologische middelen zoals pijnstillers, antiemetica en bronchodilatoren als niet-farmacologische maatregelen zoals houding, ademhalingsoefeningen, ontspanning, fysiotherapie, en psychosociale ondersteuning. Het uiteindelijke doel blijft het verbeteren van de kwaliteit van leven en het verminderen van lijden.

Besluitvorming vindt plaats in afstemming met de patiënt en naasten, met respect voor autonomie en wensen. Regular evaluatie van de symptomen en aanpassingen van het behandelplan zijn kernpunten, zodat de zorg aansluit bij veranderende klachten en prioriteiten.