Stéarinezuur

Stéarinezuur is een verzadigd vetzuur met 18 koolstofatomen en de chemische formule C18H36O2. Het komt zowel als vrije zuursoort voor als in triglyceriden in dierlijke en plantaardige vetten. In de voedings- en chemische industrie wordt het vaak toegepast vanwege zijn stabiliserende en verhardende eigenschappen.

Fysische eigenschappen: stéarinezuur is bij kamertemperatuur een witte tot kleurloze kristallijne stof en heeft een smaakton. Het smeltpunt ligt rond de 69 °C. Het is slecht oplosbaar in water maar oplosbaar in vele organische oplosmiddelen.

Natuur en bronnen: het komt breed voor in dierlijke vetten en plantaardige oliën. Een bekend voorbeeld is de stearinefractie van cacaoboter. Stéarinezuur maakt doorgaans deel uit van de triglyceridenstructuren in vetten en kan via fractionering uit mengsels worden gewonnen. Het kan ook worden verkregen door hydrolyse en zuivering van vetzuren, gevolgd door distillatie.

Productie en verwerking: in industrie en voedselproductie wordt stéarinezuur meestal uit natuurlijke vetten geïsoleerd of gesynthetiseerd via conversie van vetzuren. Door neutralisatie, verzuring en distillatie kunnen zuivere zuurresten worden verkregen die vervolgens als grondstof dienen voor smeer- en zeepproducten.

Toepassingen: stéarinezuur is een belangrijke bouwsteen voor zepen, doordat het vormt met natrium of kalium zepen. In cosmetica en verzorgingsproducten fungeert het als emolliënt, verdikkingsmiddel en stabilisator. Het wordt ook gebruikt in kaarsen, smeermiddelen en in de kunststofindustrie. In de voedingsindustrie is stearinezuur als additief bekend onder de codering E570 en dient het onder meer als vetzuurcomponent in verschillende producten.

Veiligheid en regelgeving: stéarinezuur wordt over het algemeen als veilig beschouwd in de gebruikelijke concentraties in voedsel, cosmetica en industriële toepassingen. Zoals bij andere verzadigde vetzuren geldt dat overmatig verbruik samenhangt met gezondheidsrisico’s die voortkomen uit het totale dieet.