Reproduceeren

Reproduceeren is het proces waarbij een organisme of systeem een nakomeling of een kopie van zichzelf produceert. In bredere zin kan het ook verwijzen naar het kopiëren of dupliceren van informatie, structuren of materialen. Het begrip wordt in verschillende disciplines gebruikt, maar gaat steeds om het herstellen of voortzetten van een bron.

In de biologie gaat reproduceeren over de overdracht van genetische informatie naar nakomelingen. Hierbij onderscheiden we vooral twee hoofdvormen: aseksuele en seksuele reproductie. Aseksuele reproductie produceert identieke kopieën zonder genetische recombinatie, bijvoorbeeld door deling bij bacteriën of vegetatieve voortplanting bij planten. Seksuele reproductie brengt genetisch materiaal van twee ouders samen, meestal via meiose en bevruchting, wat genetische variatie oplevert en bijdraagt aan aanpassing en evolutie.

Aseksuele reproductie komt veel voor bij prokaryoten en sommige eukaryoten, terwijl bij dieren en veel planten seksuele voortplanting de sleutel is tot genetische diversiteit. Planten vertonen daarnaast vaak zowel voortplanting door zaden als vegetatieve reproductie. Levens cycli variëren: sommige organismen hebben eenvoudige generatielijnen, anderen kennen complexe cycli zoals alternerende generaties.

Andere contexten omvatten reproductie in de betekenis van kopiëren of dupliceren van documenten, data of technologie, en reproductie in de media- of auteursrechtelijke zin wanneer werken opnieuw worden gemaakt of verspreid.

Etymologisch komt reproduceeren van het Latijnse reproducere, “weer produceren,” en verwijst daarmee naar het terugbrengen of opnieuw maken van iets.