Reactietempo

Reactietempo, vaak aangeduid als reactie- of reactietijd, is de snelheid waarmee iemand een stimulus omzet in een motorische respons. In onderzoek wordt onderscheid gemaakt tussen eenvoudige reactie tijd (SRT), waarbij op één stimulus één respons volgt, en keuzesreactietijd (CRT), waarbij men uit meerdere opties moet kiezen. Het reactietempo kan variëren afhankelijk van de zintuiglijke modaliteit: visueel, auditief of tactiel.

Metingen gebeuren meestal met computer- of hardware-taken. De tijd tussen stimulus onset en de eerste beweging of respons wordt RT genoemd. Over meerdere trials worden een gemiddelde RT en de variabiliteit (bijv. standaarddeviatie) berekend. Typische waarden: visuele SRT ligt ongeveer tussen 180 en 250 ms; auditieve SRT kan sneller zijn; CRT ligt meestal tussen 300 en 600 ms, afhankelijk van taakcomplexiteit en responskeuze. Training en motivatie kunnen RT verkorten.

Factoren die RT beïnvloeden zijn onder meer leeftijd (RT neemt toe bij veroudering), alertheid, vermoeidheid, aandacht en verwachting. Gezondheid, medicatie en stofgebruik kunnen RT verkorten of vergroten. Taakontwerp, stimulusmodaliteit en de complexiteit van de respons beïnvloeden eveneens RT en de snelheid-nauwkeurigheidsafweging.

Toepassingen van reactietempo liggen in de cognitieve psychologie, ergonomie, sportwetenschappen en klinische diagnostiek, waar RT kan dienen als indicatie van cognitieve en sensorimotorische snelheid. Het is echter een samengestelde maat die zowel verwerking als motorische uitvoering weerspiegelt. Interpretatie vereist aandacht voor testcondities, oefening en mogelijke verstoringen.