Organisatiepolitiek

Organisatiepolitiek verwijst naar de informele machtspatronen en invloedstrategieën die binnen een organisatie plaatsvinden, gericht op het beïnvloeden van besluitvorming, middelenverdeling en procedures. Het omvat zowel individuele acties als collectieve coalities en vindt vaak plaats naast of buiten formele hiërarchieën en functierollen.

Machtsbronnen zijn onder meer formele posities, informele netwerken, expertise en toegang tot cruciale informatie, controle over middelen en sociale legitimiteit. Politiek handelen omvat tactieken zoals onderhandelen, coalitievorming, agenda-setting, framing van kwesties en het tijdstip van beslissingen. Organisatiecultuur, structuur en beloningssystemen bepalen in hoge mate hoe politiek wordt ervaren en gebruikt.

De effecten van organisatiepolitiek zijn divers. Positief kan politieke vaardigheid leiden tot betere besluitvorming, innovatie en het versnellen van veranderingen die ingebed raken in de organisatie. Negatief kan het leiden tot vertragingen, gebrek aan transparantie, verlies van vertrouwen, tweeledige belangen en oneerlijke bevoordeling. De waarneming van politiek kan ook demotiverend werken en de samenwerking schaden, vooral wanneer informele processen de formele procedures ondermijnen.

Omgaan met organisatiepolitiek vereist transparante besluitvorming, duidelijke rollen en bevoegdheden, en robuuste governance- en toezichtsmechanismen. Het ontwikkelen van ethische normen, het bevorderen van feedback en open communicatie, en trainingen in politieke vaardigheid kunnen helpen om constructieve politiek te stimuleren en misbruik te voorkomen. Onderzoekers bestuderen dit onderwerp binnen organisatiekunde, management en arbeidsverhoudingen, vaak via concepten zoals perceived organizational politics en politieke intelligentie.