Oplosmiddelviscositeit

Oplosmiddelviscositeit is een belangrijke fysische eigenschap van vloeistoffen die aangeeft hoe stroperig een oplosmiddel is en hoe gemakkelijk het stroomt. Voor oplosmiddelen bepaalt de viscositeit onder meer de verwerking, verdamping en het opbrengen van coatings, lijmen en inkt. De term kan verwijzen naar de dynamische viscositeit (η) en de kinematische viscositeit (ν = η/ρ), waarbij ν de stroperigheid rekening houdt met de dichtheid van de vloeistof.

Eenheid en meten. De dynamische viscositeit wordt uitgedrukt in Pascal-seconden (Pa·s), vaak uitgedrukt als millipascal-seconden (mPa·s) aangezien oplosmiddelen doorgaans heel dun zijn. De kinematische viscositeit wordt uitgedrukt in mm²/s. Bij circa 20°C liggen aannemelijke waarden voor veel oplosmiddelen tussen ongeveer 0,3 en 2 mPa·s, terwijl zwaardere of heterogene systemen hoger kunnen uitvallen. Viscositeit hangt sterk af van de temperatuur: hogere temperatuur verlaagt de viscositeit en versnelt de vloeistofstroom.

Invloed en toepassingen. Viscositeit beïnvloed hoe oplosmiddelen vloeien, verdampen en drogen in coatings, lakken, inkten en lijmen. Een lagere viscositeit vergemakkelijkt atomisatie en gelijkmatige dekking, terwijl hogere viscositeit betere filmvorming en weerstand kan bevorderen. Additieven en onzuiverheden kunnen de viscositeit aanzienlijk wijzigen. Viscositeit is daarom een cruciale parameter bij formulering, procescontrole en kwaliteitsborging.

Methoden en praktijken. Veelgebruikte meetmethoden zijn roterende viscometers (zoals Brookfield-type), capillaire viscometers (zoals Ubbelohde) en vallende balletviscometers. Gegevens worden meestal gerapporteerd bij een standaardtemperatuur, vaak 20°C of 25°C, zodat vergelijkingen mogelijk zijn. Raadpleeg relevante normen voor de specifieke toepassing en oplosmiddeltype.