Myelinisatieniveaus

Myelinisatieniveaus verwijzen naar de mate waarin axonen in het zenuwstelsel zijn omgeven door myeline, de vettige isolerende laag die door oligodendrocyten in het centrale zenuwstelsel en door Schwann-cellen in het perifere zenuwstelsel wordt gevormd. Een hogere mate van myelinisatie verhoogt de snelheid en efficiëntie waarmee zenuwsignalen langs axonen reizen.

Myelinisatie begint tijdens de prenatale ontwikkeling en vordert daarna in veel hersengebieden nog jaren door. De tempo en volgorde van myelinatie variëren per zenuwbaan en functie; verbindingen die cruciale functies beheersen rijpen doorgaans eerder. De optimale g-ratio (de verhouding tussen het axonoppervlak en de omhulling) ligt doorgaans tussen 0,6 en 0,7, wat wijst op een balans tussen diameter en myeline die de conductiesnelheid maximaliseert.

Anatomische en functionele niveaus van myelinisatie kunnen aangetoond worden met histologische technieken op weefsels, maar in vivo beeldvorming biedt ook schattingen. MRI-technieken zoals myelin-water fractie (MWF) en magnetisatieoverdrachtsratio (MTR) geven informatie over myeline-inhoud; diffusiebeeldvorming kan aanvullende details leveren over de microstructuur van witte stof. Geen enkele methode meet myelinisatie perfect; interpretatie vereist zorgvuldige overweging van andere factoren zoals axon-diameter en waterinhoud.

Verstoringen in myelinisatie komen voor bij ontwikkelingsstoornissen en demyeliniserende ziekten zoals multiple sclerose en verschillende leukodystrofieën. Een verstoorde myelinisatie beïnvloedt signaalgeleiding en kan cognitieve en motorische functies raken. Studeren van myelinisatieniveaus draagt bij aan begrip van normale hersenontwikkeling en aan diagnostiek en monitoring van aandoeningen.