Mutatiebelastingen

Mutatiebelastingen is een verzamelterm die in fiscale literatuur wordt gebruikt om belastingen te beschrijven die ontstaan uit veranderingen in de status van een goed, vermogen of persoon. Het begrip verwijst naar belastingen die niet jaarlijks worden opgelegd, maar die in werking tredende mutaties vastleggen—dus op het moment dat een relevante verandering plaatsvindt.

Een mutatie kan verschillende vormen aannemen. Voorbeelden zijn de overdracht van eigendom bij verkoop of schenking, wijzigingen in de juridische structuur van een onderneming (zoals een fusie of wijziging van aandeelhouderverhoudingen), of aanpassingen in belastingregistraties en cadastergegevens. Ook erfbelasting en schenkbelasting kunnen in studies als mutatiebelastingen besproken worden, omdat zij afhangen van de verandering in de eigendomssituatie na iemands overlijden of schenking. In sommige rechtsstelsels bestaan specifieke mutatiebelastingen naast de reguliere tarieven op activa of inkomsten.

In de praktijk wordt de term vooral gebruikt in academische analyses en beleidsdebatten; officiële wetgeving noemt deze belastingen doorgaans bij de specifieke naam van de belasting (bijvoorbeeld overdrachtsbelasting, erf- of schenkbelasting, stamp duties) in plaats van de overkoepelende term mutatiebelasting. De afbakening en toepassing verschillen per land en jurisdictie.

Belangrijke discussies rondom mutatiebelastingen betreffen efficiëntie, administratieve lasten en de impact op mobiliteit van activa, eigendomstransacties en investeringsbeslissingen. See also: overdrachtsbelasting, erfbelasting, schenkbelasting, stamp duty.